Zintuigen

Vijf zintuigen

Met zintuigen nemen we dingen om ons heen waar.
Mensen kunnen op 5 manieren waarnemen.
Die 5 mannieren staan hieronder.
Schrijf op welk zintuig voor de waarneming zorgt:

WAARNEMING	ZINTUIG
HOREN doe je met je	ogen / oren / neus / tong / huid
RUIKEN doe je met je	ogen / oren / neus / tong / huid
ZIEN doe je met je	ogen / oren / neus / tong / huid
VOELEN doe je met je	ogen / oren / neus / tong / huid
PROEVEN doe je met je	ogen / oren / neus / tong / huid

Geef op welk zintuig je het meeste gebruikt bij de volgende dingen:

Wat?	Waarmee?
bril	ogen / oren / neus / tong / huid
parfum	ogen / oren / neus / tong / huid
zoet	ogen / oren / neus / tong / huid
muziek	ogen / oren / neus / tong / huid
doof	ogen / oren / neus / tong / huid
warmte	ogen / oren / neus / tong / huid
rood	ogen / oren / neus / tong / huid
zuur	ogen / oren / neus / tong / huid
geluidshinder	ogen / oren / neus / tong / huid
ruw	ogen / oren / neus / tong / huid
verrekijker	ogen / oren / neus / tong / huid
stank	ogen / oren / neus / tong / huid
stilte	ogen / oren / neus / tong / huid
bitter	ogen / oren / neus / tong / huid
geur	ogen / oren / neus / tong / huid
knal	ogen / oren / neus / tong / huid
glad	ogen / oren / neus / tong / huid
microscoop	ogen / oren / neus / tong / huid
kippenvel	ogen / oren / neus / tong / huid
zout	ogen / oren / neus / tong / huid
zoenen	ogen / oren / neus / tong / huid
prik	ogen / oren / neus / tong / huid
koud	ogen / oren / neus / tong / huid

Dagelijks gebruik

Hieronder staan een aantal dingen die je iedere dag wel doet
Geef steeds op welke zintuigen je daarbij gebruikt.
Bij ''lopen'' is het als voorbeeld al ingevuld.
Om te lopen heb je ogen en de huid (van je voeten) nodig.
Kijk nu in de tabel regel voor regel naar zo'n ding dat kan doen (een ''handeling'').
Geef per zintuig aan of je het er wel of niet bij nodig hebt.

Handeling	Ogen	Oren	Neus	Tong	Huid
Lopen	ja / nee	ja / nee	ja / nee	ja / nee	ja / nee
Eten	ja / nee	ja / nee	ja / nee	ja / nee	ja / nee
Met elkaar praten	ja / nee	ja / nee	ja / nee	ja / nee	ja / nee
Handen wassen	ja / nee	ja / nee	ja / nee	ja / nee	ja / nee
Muziek draaien	ja / nee	ja / nee	ja / nee	ja / nee	ja / nee

Welk zintuig vind jij het belangrijkst in je leven? .

druppelen op wattenstaafje
proeven

proeven

plekken op de tong

PROEF: DE TONG

Nodig:

wattenstaafjes
1 flesje met azijn
1 flesje met suiker-oplossing
1 flesje met zout-oplossing
1 flesje met tonic

De tong is het zintuig waarmee we kunnen proeven.
Je kunt er 4 smaken mee proeven: Zoet, zuur, zout en bitter.
Maar je proeft die smaken niet op alle plekken even goed.

Proef zout

Doe 1 druppel zout water op een wattenstaafje.

Hier staan de plekken van de tong die je moet proberen.

Je gaat onderzoeken door het wattenstaafje op verschillende plekken op de tong te drukken.
De persoon die proeft moet daarbij de ogen dicht houden!

Druk het staafje eerst op plek 1, dus de punt van de tong.
De proefpersoon proeft dit bij zout wel / niet.

Probeer nu plek 2, dus vóór aan de zijkanten.
De proefpersoon proeft dit wel / niet.

Op plek 3 kan je zout wel / niet proeven.

Op plek 4 kan je zout wel / niet proeven.

Op plek 5 proef je zout wel / niet.

tong

Plattegrond van de tong

Er is één deel van de tong waarmee je het beste zout proeft.
Kleur dat deel in de tekening van de tong hiernaast rood.
De proefpersoon kan ondertussen de mond schoonmaken.

Proef zuur

Voer dezelfde proef nu uit met azijn.
Onderzoek welk deel van de tong het beste zuur proeft.
Kleur dat deel van de tong blauw.

Proef bitter

Onderzoek de tong met bitter.
Kleur dit deel van de tong groen.

Proef zoet

Onderzoek de tong met zoet.
Kleur dat deel geel.

Suiker proef je het best op de punt van je tong.
Een bittere pil smaakt het meest vies als je hem voorop / achterop je tong legt.

doorsnede neus en keel

De neus

De neus is het zintuig waarmee we kunnen ruiken.
Onze neus kan wel 10.000 verschillende geuren waarnemen.
De neus is dus minder / meer nauwkeurig dan de tong.
Hiernaast zie je hoe een neus er van binnen uitziet.
De neus komt aan de achterkant uit in de keel.
Als we voedsel eten, komt de geur achterlangs in onze neus.
Of eten lekker is, merk je vooral met je tong / neus.
Met een verstopte neus kun je eten beter / slechter proeven.

ruiken aan een flesje

PROEF: DE GEUR-TEST

Nodig:

5 flesjes met verschillende geurtjes

Probeer te ruiken welke stoffen in de flesjes zitten.
Draai de doppen meteen na het ruiken weer goed dicht!

Flesje nr	Ruikt lekker?	Waar ruikt het naar?
1	`___________`	`____________________`
2	`___________`	`____________________`
3	`___________`	`____________________`
4	`___________`	`____________________`
5	`___________`	`____________________`

Vragen

Noem de vijf zintuigen: oor,oog,neus,tong,huid.

Welke smaak proeven we voorop de tong? zoet / zuur / zout / bitter.

Welke smaak proeven we achterop de tong? zoet / zuur / zout / bitter.

Van je eten proef je het meest met je tong / neus.

Hoe kan het dat je eten ruikt dat in je mond zit? je neus komt achterin uit in je mond.

Extra stof

In drop zit veel zout èn veel suiker. Drop smaakt voorop de tong wat anders dan op de zijkant. Dat komt omdat je voorop je tong zoet proeft en aan de zijkant zout.